یک سال از سقوط حکومت بشار اسد گذشته و خبرگزاری فرانسه با اتکا به منابع خود از "گریز شتاب‌زده نیروها و پرسنل ایرانی" در ان مقطع خبر داده، چنان‌که به گفته یک سرهنگ سوری، "حتی نتوانستند گذرنامه‌ها و اسنادشان را جمع کنند".در سالروز سقوط رژیم بشار اسد در سوریه در هشتم دسامبر خبرگزاری فرانسه در گزارشی نگاهی به اوضاع آن‌روزها و به ویژه‌ رفتار نیروهای ایرانی متحد اسد انداخته است.

این خبرگزاری با استناد به گفت‌وگو با منابعی در داخل سوریه می‌نویسد، با سقوط پیاپی شهرها در حمله برق‌آسای نیروهای گروه هیأت تحریر شام به رهبری احمد شرع نیروها و دیپلمات‌‌های ایرانی مدافع اسد متوجه پایان کار خود شده و چند روز پیش از سقوط نهایی حاکم وقت سوریه از مواضع خود فرار و او را ترک کردند.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

در طول جنگ داخلی سوریه که از سال ۲۰۱۱ بعد از اعتراضات وسیع علیه بشار اسد شکل گرفت ایران از حامیان اصلی دمشق بود و با اعزام مشاوران نظامی و نیروهای سپاه پاسداران از اسد حمایت می‌کرد.

ایرانیان و جنگجویان متحد منطقه‌‌ای‌شان که عمدتا از حزب‌‌الله لبنان، عراق و افغانستان بودند با در اختیار گرفتن مکان‌های کلیدی در سوریه به کمک اسد آمدند. اما سرانجام تاب مقاومت در برابر پیشروی سریع نیروهای اسلام‌گرا به سمت پایتخت را نداشته و عقب‌نشینی کردند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

خبرگزاری فرانسه می‌نویسد، در طول جنگ داخلی افسران و سربازان سوری تحت فرمان سپاه پاسداران درآمده و در طول درگیری‌ها هر چه که قدرت اسد کم‌تر می‌شد نفوذ نیروهای سپاه افزایش می‌یافت.

گریز "شتاب‌زده" نیروهای ایرانی

یک افسر پیشین سوریه که در یکی از مقرهای امنیتی سپاه خدمت می‌کرد به این خبرگزاری گفت، در پنجم دسامبر سال گذشته فرمانده ایرانی‌اش او را به یکی از مرکز عملیات در منطقه مزه فراخواند تا "موضوع مهمی" را به اطلاعش برساند.

این افسر پیشین که به دلیل نگرانی‌های امنیتی نخواست نامش فاش شود افزود، فرماند‌ه‌اش که با نام حاج ابوابراهیم شناخته می‌شد در این جلسه که در آن حدود ۲۰ افسر و سرباز سوری حضور داشتند خبری شوکه‌کننده اعلام کرد. او گفت: «سپاه پاسداران از امروز دیگر در سوریه حضور نخواهد داشت. ما داریم می‌رویم.»

حاج ابراهیم ادامه داد: «همه چیز تمام شد. از امروز ما دیگر مسئول شما نیستیم.»

به گفته او، به آن‌ها دستور داده شده بود که اسناد حساس را بسوزانند یا به هر شکل ممکن نابود کنند و هاردهای (درایوهای) رایانه‌ها را خارج سازند.

این خبر موقعی اعلام شد که اسلام‌گراها در ابعادی گسترده پیشروی کرده بودند. با این حال این خبر سربازان سوری را غافلگیر کرد: «می‌دانستیم اوضاع خوب پیش نمی‌رود، اما دیگر نه تا این حد.»

به گفته او، آن‌ها پیشاپیش حقوق خود را دریافت کردند و به خانه‌هایشان رفتند. دو روز بعد نیروهای اسلام‌گرا بدون هیچ درگیری دمشق را تصرف کردند. اسد نیز پیش از آن به روسیه فرار کرده بود.

دو کارمند سوری کنسولگری ایران در دمشق که نخواستند نامشان فاش شود نیز در گفت‌وگو با خبرگزاری فرانسه‌ خروج ایرانی‌ها را "شتاب‌زده" توصیف کردند. به گفته آن‌ها، عصر پنجم دسامبر کنسولگری که دیپلمات‌های آن با عجله از مرز به بیروت گریخته بودند خالی شده بود.

به گفته یکی از کارکنان سابق کنسولگری، چند کارمند سوری که "تابعیت ایرانی داشتند" نیز همراه با افسران ارشد سپاه گریختند.

همچنین در گذرگاه "جدیده یابوس" در مرز بین سوریه و لبنان رانندگان تاکسی و کارکنان سابق گزارش دادند که در روزهای پنجم و ششم دسامبر عبور از مرز تا هشت ساعت طول می‌کشید و ازدحام زیادی ایجاد شده بود.

هر دو کارمند سابق کنسولگری ایران گفته‌اند که ایرانی‌ها به پرسنل سوری سه ماه حقوق پرداخت کرده و از آن‌ها خواستند تا در خانه بمانند. به گفته آن‌ها، سفارت، کنسولگری و تمامی مواضع امنیتی ایران تا صبح ششم دسامبر تخلیه شده بود.

نقش پایگاه روسیه در فرار نیروهای جمهوری اسلامی

نیروهای تحت فرمان ایران در خلال جنگ در مناطق حساس درون دمشق، پایتخت سوریه و حومه این شهر متمرکز بودند، به‌ویژه در منطقه سیده زینب در حومه جنوبی دمشق که محل حرم زینب، خواهر امام سوم شیعیان است و همچنین در اطراف فرودگاه دمشق و نزدیکی‌ مرزهای لبنان و عراق.

به علاوه بخش‌هایی از شهر حلب در شمال سوریه و چند نقطه دیگر در این استان نیز از مراکز اصلی حضور این نیروها و پرسنل‌شان بود.

خبرگزاری فرانسه از قول سرهنگ محمد دیپو می‌نویسد، در یکی از این مراکز که زمانی پایگاه مهم نیروهای ایرانی در جنوب حلب بود، زمانی که شهر در اوایل پیشروی نیروهای مخالف سقوط کرد "ایران دست از جنگ کشید."

سرهنگ دیپو که خود در حمله نیروهای تحت فرمان احمد شرع شرکت داشت و اکنون در ارتش جدید این کشور خدمت می‌کند گفت، نیروهای ایرانی "پس از فروپاشی سریع" ارتش اسد ناچار به عقب‌نشینی ناگهانی شدند.

خبرنگار خبرگزاری فرانسه می‌گوید، بر دیوارهای به‌شدت تخریب شده این پایگاه متروکه شعارهای ایرانی و حزب‌الله لبنان و همچنین نقاشی یک شمشیر که در حال پاره کردن پرچم اسرائیل است را دیده است.

اسرائيل که در ژوئن امسال بعد از سال‌ها تهدید ایران سرانجام با جمهوری اسلامی درگیر شد بارها حملاتی در سوریه انجام داد و اعلام کرد که ارتش اسد و گروه‌های مورد حمایت ایران را هدف گرفته است.

یک افسر سابق ارتش سوریه که از افشای نامش خودداری کرد به خبرگزاری فرانسه گفت، پنجم دسامبر سال گذشته یک مقام نظامی ارشد ایران که حاج جواد خطابش می‌کردند همراه با چند سرباز و افسر ایرانی به پایگاه حمیمیم روسیه در ساحل مدیترانه منتقل شدند و سپس از آن‌جا به تهران بازگشتند.

سرهنگ محمد دیپو نیز با اشاره به پایگاه رهاشده در نزدیکی حلب گفت، پس از سقوط شهر "حدود چهار هزار نفر از پرسنل نظامی ایران" که در پایگاه حمیمیم روسیه پناه گرفته بودند از طریق این پایگاه تخلیه شدند.

به گفته او، سایرین نیز از راه زمینی و از طریق عراق یا لبنان از سوریه گریختند.

سرهنگ دیپو می‌گوید، عقب‌نشینی آن‌ها چنان شتاب‌زده بود که وقتی ما در استان حلب "وارد پایگاه آن‌ها شدیم گذرنامه‌ها و مدارک شناسایی‌افسران ایرانی را پیدا کردیم که حتی فرصت نکرده بودند آن‌ها را جمع‌آوری کنند."